Emmen – Sellingen– 6 juni 2018 – In het voorjaar van dit jaar verscheen de verbeterde nieuwe druk van ‘Onderduiken bij de bezetter’, van auteur Pieter Palmbergen.
Dit boek verhaalt over de 64 Nederlandse Arbeidsdienst kampen in de Tweede Wereldoorlog verspreid over heel Nederland. Nog niet eerder werd dit onderdeel van onze geschiedenis zo deskundig en zorgvuldig belicht. Een preview van het boek kunt u lezen via: bit.ly/2kQAwG9.
Historicus bewondert boek Onderduiken bij de bezetter
Historicus dr Henk Hofman, gepensioneerd geschiedenisleraar, las en beoordeelde ‘Onderduiken bij de bezetter’. Hofman: “Goed dat de schrijver zich grondig in dit onderwerp heeft verdiept. De kampen te Sellingen, Ter Apel en Ommen worden uitgebreid beschreven. Het boek wint aan waarde doordat de schrijver enkele overlevenden heeft geïnterviewd. Hun getuigenissen, mondeling dan wel in briefvorm, laten zien aan welke ontberingen en onder welke immense spanningen het dagelijks leven zich voltrok tijdens de bezettingsjaren. Vele afbeeldingen, waarvan sommige in kleur, verrijken het boek.” De volledige recensie van dr Henk Hofman is te lezen op de website www.leestafel.nl.
Hofman zegt bovendien: “Een ander punt dat heel duidelijk wordt gemaakt in dit boek is de volstrekt desolate toestand waarin het leger verkeerde toen de oorlog in mei 1940 uitbrak. Als gevolg van alle bezuinigingen waren de soldaten niet geoefend, aan bewapening ontbrak het en het officierskorps was niet opgewassen tegen de strijd. Bij Erica in Drenthe werd een stelling verdedigd door 20 soldaten. Zij beschikten over twee mitrailleurs met elk tweehonderd kogels. De soldaten hadden ieder de beschikking over zestig kogels en een bajonet voor op het geweer. Ze droegen geen helmen maar een kepie. Het is natuurlijk volstrekt onverantwoord, om niet te zeggen misdadig, van een regering om eerst het leger te verwaarlozen en daarna soldaten een volstrekt kansloze strijd in te sturen. Ook hier liggen lessen voor het heden. Als je niet wilt zorgen voor een goed uitgerust en opgeleid leger kun je het net zo goed afschaffen. Als het eropaan komt heb je niet veel aan een leger dat niet toegerust is voor zijn taken.”
Pieter Palmbergen procedeerde bij de Centrale Raad van Beroep
Boeiend gegeven is bovendien dat Palmbergen bij de Centrale Raad van Beroep heeft geprocedeerd ten behoeve van een van de personen die uitgebreid in het boek aan de orde komt, te weten Ruud Hoppes. Hoppes meldde zich bij de politieopleiding in Schalkhaar om aan tewerkstelling in Duitsland te ontkomen. Na de oorlog werd het volgen van deze opleiding bestempeld tot ‘onwaardig gedrag’ gelet op karakter en ideologie van de opleiding met als gevolg dat hij niet in aanmerking kwam voor een uitkering als oorlogsslachtoffer. Palmbergen spande namens Ruud Hoppes, en na diens overlijden namens diens weduwe, een procedure aan bij de Centrale Raad van Beroep.
Bezwaar Pieter Palmbergen
Het bezwaar van de heer Palmbergen was dat deze redenering in de Nederlandse situatie geen recht doet aan individuele gevallen. Ruud Hoppes was geen NSB-er en sympathiseerde ook niet met de NSB. Hij stond voor de keus: of werken in Duitsland of zich melden in Schalkhaar. Hij koos voor de minst slechte van twee kwaden. Bovendien hoopte hij zich nuttig te kunnen maken om de openbare orde te handhaven. Bovendien kon Palmbergen zich beroepen op een politierapport uit 1945. De opsteller van dit rapport meldde dat meerdere getuigen ten gunste van Ruud Hoppes hadden gesproken. Hij zou beslist geen NSB-sympathisant zijn geweest en zich bij verschillende gelegenheden zelfs afgezet hebben tegen de nazi-ideologie.
Volgens de Centrale Raad van Beroep was er echter geen sprake van ‘nieuwe feiten’. Het verweer werd verworpen.
Palmbergen (55) is auteur van christelijke boeken en werken over de Tweede Wereldoorlog. ‘Onderduiken bij de bezetter’ is uitgegeven in samenwerking met www.boekenbestellen.nl door de Nederlandse ANBI Stichting Food For Free Foundationonder ISBN-nummer 9789463451390, verkrijgbaar bij veel fysieke en online boekhandelaren, PUMBO.nl en inmiddels ook te bestellen bij de bibliotheek: https://literatuurplein.nl/detail/persoon/p-h-palmbergen/949605